Cultuur. Voor velen is het een woord waar ze een teiltje voor nodig hebben of op zijn minst met een boog omheen lopen. Het is ongrijpbaar, dus je kunt er zo weinig mee. En daar weiger ik me bij neer te leggen.
Laten we beginnen met wat cultuur is. Voor mij is het datgene dat zich tussen mensen afspeelt. Noem het de interactie of de communicatie. Soms is het tastbaar maar veel vaker ook niet. Het gaat namelijk regelmatig over datgene wat niet gezegd wordt of tussen de regels door. Het gaat over ‘zo doen we dat hier’, terwijl je er als buitenstaander niks van snapt. Dat soort dingen dus.
Iedereen vindt er wat van, zoveel is duidelijk. Geleerden geven aan dat cultuurveranderingen toch zeker zeven jaar kosten en dat is lang. Ga er maar aan staan. Hoe vaak zien we nog sportbestuurders die zo lang meegaan? Of, als ze wel zolang meegaan, dan maken ze zelf vaak deel uit van de clubcultuur en zijn daarom moeilijk in staat leiding te geven aan een cultuurverandering.
Nu zit ik inmiddels bijna vijf jaar bij mijn club, dus ga ik zo langzamerhand ook richting het meubilair. Dus hoe doe je dit dan? Om te beginnen door te benoemen wat je ziet en hoort om je heen. Het helpt als je gedrag bespreekbaar maakt. Dat als de kleedkamers er maandag weer smerig bij liggen, de juiste teams aangesproken worden op de gemaakte afspraken over schoonmaak. Dat wanneer vrijwilligers regelmatig hun sleutels boos weggooien (en net zo gemakkelijk weer oppakken als ze gekalmeerd zijn), we hen vragen wat hun nu eigenlijk dwars zit. Wat erbij ook bij hoort is tegenspraak organiseren, andere invalshoeken toelaten en discussie op gang brengen.
Simpel? Geenszins. Het vraagt een (hele) lange adem en laat dat nu net zijn waar cultuurverandering over gaat.